Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Kadın Meclisleri olarak şiddete uğrayan, şiddet tehlikesi altında olan kadınların yanındayız. 02129124243 no’lu başvuru hattımız, 05050041198 no’lu Whatsapp destek hattımız, sosyal medya hesaplarımız, mail adresimiz, basın yoluyla iletişime geçtiğimiz ve Manisa ilindeki kadın muhtar arkadaşlarımıza ulaşan başvurular hakkında Temmuz 2020 verilerini ve değerlendirmelerimizi içeren raporumuzu yayınlıyoruz.
Temmuz ayında bize toplam 417 kişi başvurdu. Bunların 259’u ile ilk başvurunun ardından görüşmelerimizi detaylı yaparak başvuru karşılamayı tamamladık. Kalan kişiler ise bize ilk başvuru mesajını göndermelerinin ardından görüşmeyi devam ettirmedi. Bu rapordaki tüm rakam ve oranlar görüşmeyi tamamladığımız kişiler temel alınarak hazırlanmıştır. Raporun devamında yer alan tüm “Temmuz ayında gelen başvurular” tanımlaması görüşmeyi tamamladığımız kişileri ifade edecektir.
Başvurularla ilgili öne çıkan veriler şöyledir:
- Toplam 417 kişi bize başvurdu. Başvurular önceki aya oranla %15 arttı.
- İstanbul Sözleşmesi’nin tartışmaya açıldığı bu ay, bize ulaşan kadınların % 22’si başvurdukları kamu görevlileri tarafından hak ihlaline uğradığını belirtti. İlk sırada %57 oranı ile polis var.
-
Çocuk istismarı nedeniyle gelen başvurular %39,6 arttı.
-
En çok başvuru %27 oranı ile evli oldukları erkekler tarafından şiddete uğrayan kadınlardan geliyor.
-
Temmuz ayında kadınların en çok başvuru nedeni fiziksel şiddet oldu.
-
Türkiye’nin 45 farklı ilinden ve 3 farklı ülkeden kadınlar başvurdu.
Temmuz ayında başvuran kadınların bildirdiği sorunlar ise şöyledir:
- 6284 sayılı Kanun kapsamında karakola yapılan müracaatlarda koruma kararının 24 saat içinde çıkarılması gerekirken bu süre geciktiriliyor.
- Koruma kararlarının şiddet uygulayan kişiye tebliği uzatılıyor. Bu durum kadınların tekrar tekrar şiddetle karşılaşmalarına neden oluyor.
- Hakkında uzaklaştırma kararı verilen failler bu kararı ihlal ettiklerinde uygulanması gereken zorlama hapis cezası çoğu kez uygulanmıyor.
- Şiddetle mücadele etmek üzere ilgili kurumlara (Şönim, Karakol, Mahkeme vb.) başvurduklarında kendilerine yeterli ve doğru bilgi verilmediğini; nasıl bir yol izleyecekleri konusunda bu kurumlardan destekleyici bir yaklaşım göremediklerini ifade eden kadınlar var.
-
Şikayetçi olmak isteyen kadınlar özellikle karakollarda şikayet etmekten vazgeçirilmeye çalışılıyor. Fail kamu görevlisi ise kadınlar şikayetçi olmaktan korkuyorlar.
-
Boşanma sürecinde kadınlar artan maddi sorunlarla karşı karşıya kalıyor. Çocuklarının velayeti konusunda da kadınlar kaygı yaşıyor.
-
Kadınlar boşanmaya karar verdikleri süreçte ve ayrıldıktan sonra şiddet ve ölüm tehdidi ile karşılaşıyor.
- Şüpheli kadın ölümlerine dair öldürülen kadınların yakınları kamuoyu desteği ve hukuksal destek arayışında kamu kurumlarında çözüm bulamadıkları için bize başvuruyor.
Temmuz ayında toplam 417 kadın bize başvurdu, başvuruların oranı %15 arttı
Bize gelen başvurulardaki artış, kadınların daha çok şiddete uğradığını gösterse de, aynı zamanda çözüm arayışından vazgeçmediklerini de ortaya koyuyor. Kadınlar bize 02129124243 no’lu hattımızı telefonla arayarak, 05050041198 no’lu hattımıza whatsapp’tan yazarak, mail, sosyal medya ve Manisa’daki kadın muhtar arkadaşlarımız aracılığıyla ulaşabilmekteler. Temmuz ayında gelen başvuruların hangi yolla geldiği, sayı ve oransal dağılımı şu şekildedir:
02129124243 no'lu Başvuru hattı
|
206
|
49,40%
|
Whatsapp hattı
|
48
|
11,51%
|
Muhtar
|
5
|
1,20%
|
Sosyal medya
|
158
|
37,89%
|
TOPLAM
|
417
|
|
Türkiye’nin 45 farklı ilinden kadınlar bize ulaştı, 3 farklı ülkeden de başvuru geldi
Başvuru gelen il sayısı her ay artış göstermektedir. Temmuz ayında en çok başvuru gelen iller İstanbul, İzmir, Ankara, Konya, Gaziantep, Adana, Eskişehir şeklindedir. Bunun dışında Mısır, İsviçre ve Avusturya’dan da kadınlar bize ulaşarak destek istedi. Başvuruların illere göre dağılımı ise aşağıdaki tabloda belirtilmiştir:
İLLER
|
Sayı
|
İSTANBUL
|
88
|
İZMİR
|
17
|
ANKARA
|
16
|
KONYA
|
10
|
GAZİANTEP
|
9
|
ADANA
|
7
|
ESKİŞEHİR
|
7
|
BURSA
|
6
|
ANTALYA
|
6
|
BALIKESİR
|
5
|
MUĞLA
|
5
|
MERSİN
|
5
|
YALOVA
|
5
|
MANİSA
|
5
|
ŞANLIURFA
|
5
|
KAYSERİ
|
4
|
AYDIN
|
4
|
HATAY
|
4
|
ERZURUM
|
3
|
ISPARTA
|
3
|
NEVŞEHİR
|
3
|
MARDİN
|
3
|
MALATYA
|
3
|
NİĞDE
|
2
|
SAMSUN
|
2
|
AFYON
|
2
|
KOCAELİ
|
2
|
KAHRAMANMARAŞ
|
2
|
BOLU
|
2
|
DÜZCE
|
2
|
SAKARYA
|
2
|
EDİRNE
|
2
|
KIRKLARELİ
|
2
|
DENİZLİ
|
2
|
BİTLİS
|
1
|
ÇANAKKALE
|
1
|
ÇORUM
|
1
|
MUŞ
|
1
|
ARTVİN
|
1
|
ELAZIĞ
|
1
|
VAN
|
1
|
ORDU
|
1
|
SİNOP
|
1
|
BİLECİK
|
1
|
ŞIRNAK
|
1
|
YURT DIŞI
|
3
|
Çocuk istismarı nedeniyle gelen başvurular %39,6 arttı
Temmuz ayında çocuk istismarı nedeniyle gelen başvuruların bir önceki aya göre %39,6 oranında arttığını gözlemliyoruz. Kadınlar, çocuk yaşta cinsel istismara uğradıklarını, ardından susmak zorunda kaldıklarını ancak daha fazla sessiz kalmak istemeyerek bize ulaştıklarını ifade ettiler. Bize başvuran kimi örnekler şu şekilde:
-7 yaşından 12 yaşına kadar dayısı tarafından cinsel istismara uğrayan bir kadın, yaşadığının istismar olduğu yıllar sonra fark ettiğini belirterek hukuki destek için bize ulaştı.
-11 yaşında ilkokulda İngilizce öğretmeni olan erkeğin cinsel istismarına uğrayan bir kadın aradan 10 yıl geçtikten sonra şikayetçi olabildiğini belirterek bize ulaştı.
-6 yaşındayken Balıkesir’de bir köyde istismara uğrayan bir kadın, şikayetçi olmak istediğini belirterek bize başvurdu.
-17 yaşında iken kendisi ve arkadaşı özel ders aldığı öğretmen tarafından cinsel istismara uğrayan kadın ulaştı.
-Konya ilinde spor antrenörü olan erkek tarafından cinsel istismara uğrayan genç kadınlar ve aileleri bize başvurdu. Yürütülen mücadele sayesinde fail tutuklandı. Adaletin yerini bulması için davanın da takipçisi olacağız.
Temmuz ayında basına yansıyan bazı çocuk istismarı haberlerinden örnekler ise şu şekilde:
-Torununa cinsel istismarda bulunduğu iddiasıyla hakkında soruşturma yürütülen ve bir aydır serbest olan erkek tepkilerin ardından gözaltına alındı.
-Nevşehir’de bir çocuğu kaçırma teşebbüsünde bulunan erkek, vatandaşların müdahalesi sonrası yakalanarak tutuklandı.
-Kocaeli’de bir firmanın 60 yaşındaki sahibi, yanında çalışan 14 yaşında çocuğa cinsel istismarda bulundu, ifadesinin ardından serbest bırakıldı.
-Batman’da 17 yaşındaki çocuğa cinsel saldırıda bulunan uzman çavuş olan erkek ifadesinde “sarhoştum dedi. Fail serbest bırakıldı.
-Ağrı’da bir esnaf birliği başkanı, 13 yaşındaki çocuğa cinsel istismarda bulunduğu gerekçesiyle tutuklandı.
-İzmir'de tramvayda 15 yaşındaki bir kız çocuğunun fotoğrafını çektiği iddia edilen 71 yaşındaki emekli hakim gözaltına alındı.
Haberlere yansıyan olaylardan ve bize gelen başvurulardan gözlemlediğimiz kadarıyla Temmuz ayında çocuk istismarlarının arttığını söyleyebiliriz.
Temmuz’da en çok başvuru nedeni: Fiziksel şiddet
Şiddetin en yaygın biçimi olarak karşımıza çıkan fiziksel şiddet Temmuz ayında başvuru hattımızı arayan kadınların en çok maruz bırakıldıkları şiddet türü idi. Temmuz ayında bize ulaşan tüm başvuru nedenleri ve oranları ise şöyle gerçekleşti:
Başvuru Nedeni
|
Yüzde
|
Fiziksel şiddet
|
29,31%
|
Psikolojik şiddet
|
26,15%
|
Cinsel şiddet
|
14,94%
|
Ekonomik şiddet/ Ekonomik Destek Talebi
|
8,62%
|
Çocuk istismarı
|
7,47%
|
Dijital şiddet
|
6,61%
|
Kadın cinayeti
|
3,74%
|
İşyerinde hak gaspı
|
0,29%
|
Diğer
|
2,87%
|
Kadına yönelik şiddete tanık olan 3. kişilerin (anne, kardeş, arkadaş, komşu vb) ihbarı devam ediyor
Temmuz ayında bize ulaşan kişilerin %66’sı destek talep eden kişinin kendisi iken, %34 oranında ise başka bir kadın için yardım isteyen 3. kişiler bize ulaştı. Özellikle evde şiddet uygulayan fail ile birlikte yaşamak zorunda olan kadınlar açısından, imkanların kısıtlı olduğunu düşündüğümüzde, şiddete tanık olanların sessiz kalmaması büyük önem taşıyor.
Ayrıca Temmuz ayında bize başka bir kadın için yardım istemek amacıyla her cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğinden bize ulaşanlar oldu. Bu durum, kadına yönelik şiddetin toplumun her kesimi tarafından önlenmek istendiğini ortaya koyuyor.
Bize ulaşan kadınların %22’si resmi kurumlara başvurduklarında hak ihlaline uğruyor, bu kurumların başında polis merkezleri geliyor
Kadınlar için hayati önem taşıyan İstanbul Sözleşmesi ile ilgili siyasi irade tarafından “gerekirse çekilebiliriz” söyleminin ardından, kadına yönelik şiddeti önlemede görev ve sorumlulukları olan kamu kurum ve kuruluşlarında kadınlara yönelik hak ihlallerinin arttığını gözlemlemekteyiz. Aynı gerekçeyle tanımadıkları erkekler tarafından kadınlara yöneltilen şiddetin de arttığını görüyoruz. Tam da böylesi bir dönemde kadın cinayetlerinin, destek hattımıza gelen başvuruların, kadınların şiddet nedeniyle başvurdukları kurumlarda yaşadıkları hak ihlallerinin artması tesadüf değildir. “İstanbul Sözleşmesi Uygulansın”, “İstanbul Sözleşmesi Yaşatır” diyerek sözleşmeye sahip çıkmaya devam edeceğiz.
Bize başvuran, şiddet karşısında hayatta kalmaya çalışırken kamu görevlileri tarafından hak ihlallerine uğradığını ifade eden kadınların oranı %22,01. Bunların en başında ise %56,94 oranı ile polis geliyor.
Kurum
|
Yüzde
|
Polis
|
56,94%
|
Savcılık
|
15,28%
|
Mahkeme
|
12,50%
|
Aile Bakanlığı birimleri
|
5,56%
|
Jandarma
|
2,78%
|
Baro
|
1,39%
|
Diğer
|
5,56%
|
Temmuz ayında başvuru hattımıza ulaşan kadınlar polis tarafından kendilerine yaşatılan hak ihlallerini bize şu örneklerle anlattı:
-Fiziksel şiddete uğrayan bir kadın polisi aradığında polislerden “Devam edince gelirsin” cevabını aldığını ifade etti.
-1 yıl önce ayrıldığı erkek tarafından tehditler ve hakaretler alan kadın, fail uzaklaştırma kararına uymadığı için şikayet ettiğini fakat polisin “Şikayet için tekrar bir dava açman gerekir” diyerek bir şey yapmadığını belirtti.
-3 yıl önce bir erkek tarafından ağır şekilde darp edilen bir kadın polise gittiğinde “Şikayetçi olursan çok uğraşırsın, para ödersin” dendiği için şikayetçi olmadığını anlattı.
-Yıllardır evli olduğu erkek tarafından şiddet gören bir kadın şikayetçi olduğunda polisin “adam nereye gitsin illa evine gelecek, sokakta mı kalsın? Boşa şikayetçi olma” şeklinde konuştuğunu ve tedbir kararına rağmen aynı evde kalmak zorunda bırakıldığını ifade etti. Fail yine şiddet uyguladığında aynı polislerin bu sefer de ifadeyi eksik aldıklarını belirtti.
-İki kadın sokakta tanımadıkları bir erkek tarafından cinsel tacize uğradıklarını, şikayetçi olmak için gittikleri karakoldaki polisin “Şikayetçi olmayın, bir şey çıkmaz. Bir gün tutulup bırakılır, o da bugünlerde kadına şiddet nedeniyle halk ayaklandığı için” dediğini belirttiler.
-13 yıldır evli olduğu erkek tarafından fiziksel ve psikolojik şiddet gören bir kadın, boşanma davası açmasının ardından darp edildiğini, ifade verdiği hastane polisinin “Yakalama kararı çıkması için savcılığa şikayette bulunman gerekiyor, şimdi biz bir şey yapamayız” dediğini anlattı.
Temmuz ayında başvuru destek hattımızı arayan kadınların hak ihlalleri yaşadığı bir diğer kurum %15,28 oranı ile savcılıktı. Bizi arayan kadınların savcılıkta yaşadığı hak ihlallerine ilişkin bazı örnekler ise şöyle:
-Arkadaşının birlikte yaşadığı erkek tarafından arkadaşı ve kendisi tehdit edilen bir kadın bize ulaştı. Evlerini ve iş yerlerini basan failin “arabanızı kurşunlarım” tehditleri karşısında polisin “bir şey yapmadan adama karışamayız” dediğini ve failin tehditten 3 gün sonra arabalarını kurşunladığını belirtti. Kurşunlama olayı üzerine gittikleri savcının kendilerine “Soruşturma sürüyor işte ne yapayım, benimle sosyal platform ağzıyla konuşmayın, bütün kadınlar böyle oldu” dediğini ifade etti.
-Eskiden birlikte olduğu erkek tarafından 2016 yılından beri tehdit ve şantajlara uğrayan kadın şikayette bulunduğu savcılık tarafından “Covid-19 var ilgilenemiyoruz” cevabını aldığını belirtti.
Öldürülen kadınların aileleri bize başvuruyor
Öldürülen kadınların aileleri, yakınları adalet mücadelesi vermek üzere bize başvuruyor.
Kadınların yaşaması, kadına yönelik şiddet karşısında bütüncül politikalar üretilmesi için imzacı devletlere yükümlülükler yükleyen, kadınların şiddet karşısında kalkanı olan İstanbul Sözleşmesi’nin tartışıldığı bu dönemde Temmuz ayında kadın cinayetleri arttı. Öldürülen kadınların aileleri ve yakınları ile adalet mücadelesi vermeye devam edeceğiz. Kadın cinayetlerini durduracağız!
-Evli olduğu erkek tarafından uykusunda boğularak öldürülen Bahar Özcan’ın kardeşi bize ulaştı. Kamuoyu yaratılması ve davasını takip etmemiz talebinde bulunan ailesi asla yalnız yürümeyecek.
https://twitter.com/KadinCinayeti/status/1286028501594898434
-Emine Yanıkoğlu daha önce şiddet gördüğü evli olduğu erkek tarafından, pompalı tüfekle vurularak öldürüldü. Fail, öldürmeden önce Emine’nin annesini arayarak “kızını öldüreceğim” dedi. Emine’nin ailesi ile görüştük, adalet mücadelesinde yanlarında olacağız.
https://twitter.com/KadinCinayeti/status/1288906644701798400
-Evli olduğu erkek tarafından defalarca bıçaklanarak öldürülen Pınar Umay Baykan’ın ailesi bize ulaştı. Davayı takip etmeye devam edeceğiz. Pınar için adalet isteyenler hiçbir zaman asla yalnız yürümeyecek.
https://twitter.com/kadindavalar/status/1282596535168114688
-Sümeyye ve annesi Şule Bilgin, Sümeyye’nin boşanmak istediği erkek tarafından silahla vurularak öldürüldü. Bize ulaşan yakınları destek istiyor. Sürecin takipçisi olacağız.
https://twitter.com/KadinCinayeti/status/1287678313276866566
Kadınlar en çok evli oldukları erkeklerden gördükleri şiddet nedeniyle bize ulaşıyor
Kadınlar şiddetin en çok yaşandığı yerler olan evlerde karşılarına çıkan şiddete sessiz kalmıyor. Temmuz ayında kadınlar %26,84 oranı ile en çok evli oldukları erkek tarafından şiddete uğramaları nedeniyle bize ulaştı. Bu kadınların çoğu boşanma aşamasında olmaları bahane edilerek şiddete uğradıklarını ifade etmiştir. Ayrıca tanımadığı erkekler tarafından şiddete uğrayan kadınların oranı geçtiğimiz aya göre artarak %13,24’e çıktı. Bize ulaşan kadınların şiddet uygulayan failler açısından oranı şu şekildedir:
Evli olduğu erkek
|
26,84%
|
Tanıdığı bir erkek
|
18,38%
|
Tanımadığı bir erkek
|
13,24%
|
Baba
|
10,29
|
Boşandığı erkek
|
9,19
|
Akraba
|
7,72
|
Eskiden birlikte olduğu erkek
|
5,88
|
Birlikte olduğu erkek
|
4,78
|
Şiddet yok
|
3,68
|
En çok genç kadınlar yaşadıkları şiddet karşısında sessiz kalmayarak bize ulaşıyor
Her yaş kuşağından kadınlar şiddet karşısında sessiz kalmayarak haklarını aramak için bize ulaşıyor. Bu yaş kuşaklarından %25 oranı ile 19-25 yaş arası genç kadınlar en çok bize ulaşıyor. Tüm yaş gruplarından bize gelen başvuruların dağılımı ise şu şekildedir:
19-25 yaş
|
25,48%
|
26-35 yaş
|
16,60%
|
36-65 yaş
|
12,74%
|
15-18 yaş
|
6,95%
|
Belirtilmeyen
|
38,22%
|
Başvuru Karşılama ile ilgili veriler
Bize başvuran kadınlar için gerekli desteği farklı biçimlerde vermekteyiz. En çok yönlendirmeyi hukuki destek vererek yapmaktayız. Bunların içinde ise en çok 6284 sayılı Kanun kapsamındaki haklar için kadınları aile mahkemeleri/kolluğa yönlendirmekteyiz. Başvuru karşılamada neler yaptığımız hakkında veriler şu tabloda yer almaktadır:
Hukuki destek
|
63,72%
|
Kamuoyu yaratma
|
17,67%
|
Dava takibi
|
9,77%
|
Ekonomik destek için yönlendirme
|
4,70%
|
Yetkili kurumlarla görüşme
|
2,07%
|
Psikolojik destek için yönlendirdik
|
2,07%
|
Hukuki destek; başvuran kadınlara hakları hakkında bilgi verme, 6284 kapsamında önleyici tedbir kararı için aile mahkemesine/kolluğa yönlendirme, şikayetçi olmak isteniyorsa savcıya/kolluğa yönlendirme, adli yardım için baroya yönlendirme, darp raporu/adli tıp raporu için yönlendirme, ŞÖNİM, 183 veya Aile Bakanlığı birimlerine yönlendirme, bizim tarafımızdan avukat desteği sağlama, hak kaybı olan durumlarda kurumla bizim iletişime geçmemiz gibi aşamalardan oluşmaktadır.
Dava takibi talep eden kadınların açılmış veya devam eden davaları hakkında bilgileri dava takip takvimimize ekleyerek takip etmekteyiz. Davası henüz açılmamış kadınları ise dava bilgileri belli olduğunda bize tekrar ulaşması için yönlendirmekteyiz. “Asla Yalnız Yürümeyeceksin” diyerek pek çok şehirde davaları takip ederek kamuoyu oluşturmakta, kadınlar için adalet mücadelesini birlikte yürütmekteyiz.
Kamuoyu yaratma için sosyal medyada paylaşımlar yapmak, başvuranın basın aracılığıyla sesini duyurmasını sağlamak, eylem yapmak, ve benzeri yollar izlemekteyiz.
Ekonomik destek için kaymakamlıklara, belediyelere, muhtarlıklara veya 6284 kapsamında maddi destek sağlanması için yönlendirmekteyiz.
Psikolojik destek için sağlık kuruluşları, belediye birimleri, ŞÖNİM ve diğer kurumlara yönlendirme yapmaktayız.
Şiddet nedeniyle bize ulaşan kadınlara hakları hakkında bilgi vermeye, gerekli yönlendirmeleri yapmaya, ihtiyaç halinde hukuki, sosyal medya ve basın desteği ile süreci birlikte takip etmeye devam ediyoruz.
Şiddet karşısında ulaşabileceğiniz acil hatları yeniden paylaşıyoruz:
-155 Polis
-156 Jandarma
-183 Bakanlık Destek Hattı (Arandıktan sonra 0 tuşlanacak)
-Telefona yüklenebilecek KADES (Kadın Destek) uygulaması
Ayrıca tüm haklarınızı kullanmanız ve yapılacak ihmallerin önüne geçmek için 02129124243 no’lu başvuru hattımız ve 05050041198 no’lu Whatsapp destek hattımıza ulaşabilirsiniz.
Kadınlar asla yalnız yürümeyecek!