Kapatmaya Çalışsanız da Kadınlar Bize Başvuruyor
Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu olarak şiddete uğrayan, şiddet tehlikesi altında olan kadınların yanındayız. 02129124243 no’lu başvuru hattımız ve 05050041198 no’lu Whatsapp destek hattımıza ulaşan başvurular hakkında 2022 yılı verilerini ve değerlendirmelerimizi içeren Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu
2022 Yılı Başvuru Karşılama Raporumuzu sizlerle paylaşıyoruz.
Raporumuzda yer alan veriler sadece telefon hatlarımızı kullanarak bize birebir ulaşan kişileri yansıtmaktadır. Bu rapordaki tüm veriler tamamladığımız kişiler temel alınarak hazırlanmıştır.
2022’de Kadınlar Asla Yalnız Yürümedi
2022 yılındaki tüm başvurularla ilgili öne çıkan veriler şöyledir:
-
Toplam 1021 kişi bize başvurdu. Her gün en az 3 kişiyle görüşme gerçekleştirdik.
- Türkiye’nin 73 farklı ilinden ve 6 farklı ülkeden kadınlar başvurdu.
- İstanbul Sözleşmesi’nden imza çekme kararının ardından, bize ulaşan kadınların %18’i başvurdukları kamu görevlileri tarafından hak ihlaline uğradığını belirtti. İlk sırada %47 oranı ile polis var.
- Başvuranların %42’si başka bir kadın için yardım isteyen kişilerdi. Bu yüksek oran, toplumun kadına yönelik şiddete karşı sessiz kalmadığını gösteriyor.
- En çok başvuru %32 oranı ile evli oldukları erkekler tarafından şiddete uğrayan kadınlardan geliyor.
- Kadınların bize en çok başvuru nedeni %32 ile fiziksel şiddet oldu.
Şiddeti Mücadelemizle Durduracağız
2022 yılında bize bildirilen sorunlardan öne çıkanlar ise şöyledir:
- Kadın cinayetlerinde yakınlarını kaybedenlerin bize ulaşarak, olayın basında yer almadığını ifade ettiği örneklerle karşılaşıyoruz. İstanbul, İzmir, Ankara gibi en merkezi illerde yaşanan bazı kadın cinayetlerinin basına yansımadığını bizi arayan yakınların telefonlarıyla fark edebildik.
- Şüpheli şekilde yaşamını yitiren kadınların yakınları, kamuoyu desteği ve hukuksal destek arayışında bize başvuruyor.
- İstanbul Sözleşmesi’nden imzanın çekilmesinin ardından, kadınlar başvurdukları karakol, savcılık, mahkeme gibi kurumlarda kendilerine yeterli ve doğru bilgi verilmediğini ifade ederek bize ulaşıyor.
- Adres ve kimlik bilgileri 6284 kararıyla gizlenen kadınlar, gizlilik nedeniyle e-devlet, e-okul, internet bankacılığı, şehirler arası ulaşım gibi temel hizmetleri kullanamadıklarını ifade ediyor.
- Yüksek şiddet riski nedeniyle faillere elektronik kelepçe tedbirinde aksamaları kadınlar bize bildiriyor. Elektronik kelepçenin sık sık bozulduğunu ifade ederek bize ulaşan kadınlar, polisin kendilerini arayıp “kendine dikkat et” dediğini belirtiyor.
- 6284 kararları şiddet uygulayan kişiye çok geç tebliğ ediliyor. Bu gecikme, failin koruma kararını ihlal ettiği durumda “karar kişiye tebliğ edilmedi” denerek yaptırım uygulanmamasına neden oluyor. Kadınlar tekrar tekrar şiddetle karşı karşıya kalıyor.
- 6284 kararı ihlallerinde verilen zorlama hapsi cezasının “fail adresinde bulunamadı” gibi bahanelerle uygulanmadığını görüyoruz.
- 6284 kapsamında karakola yapılan müracaatlarda koruma kararı 24 saat içinde çıkarılması gerekirken bu süre geciktiriliyor.
- Şikayetçi olmak isteyen kadınlar özellikle karakollarda şikayet etmekten vazgeçirilmeye çalışılıyor. Fail kamu görevlisi ise kadınlar şikayetçi olmaktan korkuyorlar.
- Kadınlar boşanmaya karar verdikleri süreçte ve ayrıldıktan sonra şiddet ve ölüm tehdidi ile karşılaşıyor.
1021 Kişi Şiddetin Karşısında Sessiz Kalmadı
2022 yılında toplam 1021 kişi bize başvurdu. Bu sayı, her gün en az 3 görüşme yaptığımız anlamına geliyor. Bize gelen başvuruların fazla olması, şiddetin arttığını gösterse de, aynı zamanda kadınların çözüm arayışından vazgeçmediklerini de ortaya koyuyor.
Şiddete Sessiz Kalmayanlar Çözüm Arıyor
2022 yılında bize ulaşan kişilerin %58’i destek talep eden kişinin kendisi iken, %42 oranında ise başka bir kadın için yardım isteyen üçüncü kişiler bize ulaştı. Şiddete tanık olan kişilerin böyle yüksek bir oranda bize başvurması, özellikle İstanbul Sözleşmesi’nden imza çekme kararının ardından toplumun şiddete sessiz kalmadığını gösteriyor.
Ayrıca her cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğinden bize ulaşanlar oldu. Bu durum, kadınlara ve LGBTİQ+’lara yönelik toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin, toplumun her kesimi tarafından önlenmek istendiğini ortaya koyuyor.
Hak İhlallerinin Karşısında Mücadelemiz Var
İstanbul Sözleşmesi’nden imzanın çekilmesinin ardından, kadına yönelik şiddeti önlemede görev ve sorumlulukları olan kamu kurum ve kuruluşlarında kadınlara yönelik hak ihlallerinin arttığını gözlemlemekteyiz.Tam da böylesi bir dönemde kadın cinayetlerinin, destek hattımıza gelen başvuruların, kadınların şiddet nedeniyle başvurdukları kurumlarda yaşadıkları hak ihlallerinin artması tesadüf değildir. Sözleşmeye ve haklarımıza sahip çıkmaya devam edeceğiz.
2022 yılında bize başvuran, şiddet karşısında hayatta kalmaya çalışırken kamu görevlileri tarafından hak ihlallerine uğradığını ifade eden kadınların oranı %18. Bunların en başında ise %47 oranı ile polis geliyor.
Polis
|
%47
|
Mahkeme
|
%23
|
Savcılık
|
%16
|
Aile Bakanlığı birimleri
|
%8
|
Jandarma
|
%2
|
Diğer
|
%4
|
Başvuru hattımıza ulaşan kadınların, kamu kurumlarında yaşadıkları hak ihlallerinden bazı örnekler şu şekildedir:
-Boşanma aşamasında olduğu erkek tarafından şiddete uğrayan bir kadın, failin 6284 kararını defalarca ihlal ettiğini ve elektronik kelepçe kararı verildiğini ifade etti. Ancak kolluk tarafından “failin hastanede yatması” gerekçe gösterilerek elektronik kelepçenin takılmadığı, bunun üzerine failin işyerine gelerek maket bıçağıyla kendisini öldürmeye teşebbüs ettiğini belirtti. Görüşmelerimiz sonucu elektronik kelepçe faile uygulandı.
-Boşanma sürecinde olduğu erkek tarafından kaçırılarak öldürmeye teşebbüs edilen bir kadın bize ulaştı. Fail tutuklanmadığı gibi, koruma kararını defalarca ihlal ettiği halde kolluk tarafından ileri bir tedbir önerilmediğini ifade etti.
-Birlikte olduğu erkek tarafından fiziksel şiddete uğrayan bir kadın, faile uzaklaştırmayı ihlal nedeniyle verilen zorlama hapsi kararının “failin adresinde bulunamaması” gerekçesiyle uygulanmadığını ifade etti. Polis tarafından “bulunamadığı” söylenen failin, evine gelerek kendisini alıkoyduğunu belirtti.
-Tanıdığı bir erkek tarafından cinsel saldırıya uğrayan bir kadın, tutuklanmayan fail hakkında 6284 kararı verildiğini ancak failin kendisini iletişim araçlarıyla rahatsız etmeye devam ettiğini belirtti. Polise bu durumu “6284 ihlali” olarak bildirdiğinde ise polisin kendisine “böyle bir şey yok” dediğini ve şikayetini almadığını ifade etti. Görüşmelerimiz sonucu ihlal şikayeti alındı ve fail hakkında yaptırım kararı verilebildi.
-Ayrıldığı erkek tarafından tehdit edilen bir kadın 6284 kapsamında tedbir kararı olduğunu ancak failin devamlı kararı ihlal ettiğini belirtti. 6284 ihlalini bildirdiği mahkemenin ise “kolluk tarafından faile karar tebliğ edilmediği” gerekçesiyle yaptırım kararı vermediğini belirtti.
-Boşandığı erkek tarafından ölüm tehditleri alan, adres ve kimlik bilgileri gizliliği olan bir kadın; e-devlet, e-okul ve internet bankacılığı gibi kimlik bilgileri isteyen uygulamaları kullanamadığını, aynı zamanda şehirler arası ulaşım hizmetinden de yararlanamadığını ifade etti. Görüştüğü Aile Bakanlığı yetkililerinin bu durumu, ilgili kurumlarla 6284 kapsamında protokol yapılmamasıyla açıkladığını belirtti.
-Ölüm tehditleri nedeniyle elektronik kelepçe uygulanan bir kadın, cihazın devamlı arızalandığını, kendisini arayan polisin “Cihazın bozuk, kendine dikkat et” şeklinde konuştuğunu anlattı.
-13 yaşında akrabası ve tanıdığı erkekler tarafından cinsel istismara maruz kalan çocuğun yakınları bize ulaşarak, faillerin nüfuzlu olması nedeniyle dosyanın takipsizlikle sonuçlandığını aktardı. Basın ve sosyal medyada duyurarak kamuoyu yaratmamızın ardından takipsizlik kararı kaldırılarak dosya yeniden açıldı.
-Şiddete maruz kalan göçmen kadınlar, başvurdukları kurumlarda hem dil bariyeri sorunu ile karşılaştıklarını hem de yararlanmaları gereken haklar konusunda yeterli bilgi verilmediğini belirterek bize ulaştı. Görüşmelerimizin ardından yetkili kurumların kadınlarla ilgilenmesini sağlayabildik.
Kadın Cinayetlerinin Üzerinin Örtülmesine İzin Vermeyeceğiz
Kadın cinayeti verilerinin yetkililer tarafından çarpıtıldığı bir süredir ortaya koyduğumuz bir gerçek. Gerçeklerin üstünü örtenler, yıllardır kadın cinayeti ve şüpheli kadın ölümü verilerini açıklayan Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Derneğimize de hukuksuzca kapatma davası açıyor. Tüm bunların üstüne, başvuru hattımızı arayan ailelerin verdiği bilgilere dayanarak, kadın cinayetlerinin haberleştirilmesinin önünün kapatıldığı örneklere tanık oluyoruz. Üstelik en merkezi şehirler olan İstanbul, İzmir, Ankara gibi illerde yaşanan kadın cinayetlerinin basına yansımadığını görüyoruz. Bize ulaşan ailelerin verdiği bilgilerin bazıları şöyle:
-İstanbul Kadıköy’de ayrıldığı Koray Gülbar tarafından ateşli silahla öldürülen Elif Güneş’in ailesi bize ulaşarak olayın basına yansımadığını ifade etti. Sosyal medyada paylaşarak ve basında haber yapılmasını sağlayarak kadın cinayetini duyurduk.
https://twitter.com/KadinCinayeti/status/1551281260181479424?t=X8TxG49FGEUUPAH40jUTpA&s=19
-İzmir’de birlikte olduğu erkek tarafından öldürülen Özlem Eryağşi’nin yakınları olayın basında yer almadığını ifade ederek bize ulaştı. Çabamızla kamuoyu yaratıldı.
https://twitter.com/KadinCinayeti/status/1602985127889752064?t=l80RO_fGgKeHbvccSRR1Rg&s=19
-Ankara’da Kader Yiğit, Yusuf Can Bilen tarafından ateşli silahla öldürüldü. Bize ulaşan ailesinin, olayın basında yer almadığını ifade etmesiyle kamuoyu yaratılmasını sağladık.
https://twitter.com/KadinCinayeti/status/1594987864638504964?t=4brstON-JoiIZ3_-FevPzA&s=19
-İzmir’de ayrıldığı Mehmet Atabay tarafından öldürülen Necmiye Vural’ın ailesi bize ulaşarak cinayeti basının haberleştirmediğini ifade etti. Bunun üzerine sosyal medyada ve basında yer almasını sağladık.
https://twitter.com/KadinCinayeti/status/1612125518576627712?t=oK6dN3v-cfbsw_aCOxQJNw&s=19
Öldürülen kadınların aileleri ve yakınları ile adalet mücadelesi vermeye devam edeceğiz. Kadın cinayetlerini durduracağız.
Şüpheli Kadın Ölümlerini Aydınlatacağız
Şüpheli kadın ölümlerindeki gerçekleri mücadelemizle açığa çıkarmaya devam ediyoruz. 2022 yılında da şüpheli şekilde yaşamını yitiren kadınların aileleri bize başvurdu. 2022 yılı, şüpheli kadın ölümlerindeki gerçeklerin açığa çıkması için daha çok mücadele ettiğimiz bir yıl oldu.
-Kahramanmaraş’ta yüksekten düşerek şüpheli şekilde yaşamını yitiren İlknur Öksüz’ün ailesinin bize ulaşmasının ardından takip ettiğimiz davada, olayın cinayet olduğu açığa çıktı. İlknur’un evli olduğu erkek “kasten öldürme” suçundan ceza aldı.
https://twitter.com/KadinCinayeti/status/1514974478715006981?t=Ncp0V-2v1Da6DPsxA6rBVw&s=19
-Ankara’da iş görüşmesi için gittiği otelin 5. katından düşerek şüpheli şekilde ölen Gamze Açar’ın yakınlarının bize ulaşmasının ardından takip ettiğimiz davada Gamze’nin ölümünün cinayet olduğu ortaya çıktı. Faillere “kasten öldürme” suçundan hapis cezası verildi.
https://twitter.com/KadinCinayeti/status/1579889633693171712?t=CW_PQgCZVCwSq8j94NSsWA&s=19
-Ankara’da evinde şüpheli şekilde ölü bulunan Ceren Ünal’ın ailesi bize ulaştı. Avukatlarımızla takip ettiğimiz dosyada gerekli incelemeler yapılmadan “intihar” denilerek takipsizlik kararı verildi. Karar itiraz edildi, hukuki mücadelemiz devam ediyor.
https://twitter.com/KadinCinayeti/status/1559164686477713413?t=W71rVeD7P99YrWOfUJ8KbQ&s=19
-İzmir’de yaralı halde otoban kenarında bulunduktan sonra hayatını kaybeden Aslıhan Sinem Çiçek’in yakınları bize ulaştı.
https://twitter.com/KadinCinayeti/status/1558809719439073284?t=-TjtyRX8YsTorQTnUfzbKA&s=19
-İstanbul Kartal’da başından vurulmuş halde ölü bulunan Cemre Bilmez’in yakınları bize ulaştı.
https://twitter.com/KadinCinayeti/status/1530484737776680962?t=26yRE8blhUAUyNpR49fGdg&s=19
-Ankara’da patronunun evinden 13. kattan düşerek hayatını kaybeden Aleyna Ayas’ın ailesi bize ulaştı.
https://twitter.com/KadinCinayeti/status/1573690343249297409?t=kWlP9ymUevfkFvqIa6BUxg&s=19
-Gebze’de ağaca asılı halde ölü bulunan Saadet Yıldız’ın yakınları bize ulaştı.
https://twitter.com/KadinCinayeti/status/1605215493295464448?t=o3Ya2n08xwFjSdLVp0D1cw&s=19
Hiçbir Şiddet Karanlıkta Kalmayacak
Şiddetin en yaygın biçimlerinden biri olarak karşımıza çıkan fiziksel şiddet, 2022 yılında bize ulaşan kadınların en çok maruz bırakıldıkları şiddet türü idi. Ancak kadınların bize en çok fiziksel şiddet nedeniyle başvurması, uğradıkları şiddet karşısında haklarını da aradıklarını göstermekte. Fiziksel şiddeti ortaya çıktığı anda durdurabilmek, kadın cinayetlerini önlemede de oldukça kritik bir noktayı oluşturuyor. Ayrıca kadınların bize başvurmasının ikinci en sık nedenini psikolojik şiddet oluşturuyor. Bu durum, kadınların psikolojik şiddetin farkında olduklarını bir kez daha ortaya koyuyor. 2022’de bize ulaşan tüm başvuru nedenleri ve oranları ise şöyle gerçekleşti:
Fiziksel şiddet
|
%32
|
Psikolojik şiddet
|
%28
|
Cinsel şiddet
|
%12
|
Ekonomik şiddet/ Ekonomik Destek Talebi
|
%7
|
Çocuk istismarı
|
%3
|
Dijital şiddet
|
%6
|
Kadın cinayeti
|
%7
|
Şüpheli ölüm
|
%2
|
Diğer
|
%3
|
Kendi Hayatlarına Dair Karar Almak İsteyen kadınlar Kazanacak
Kadınlar şiddetin en çok yaşandığı yerler olan evlerde karşılarına çıkan şiddete sessiz kalmıyor. 2022 yılında kadınlar %32 oranı ile en çok evli oldukları erkek tarafından şiddete uğramaları nedeniyle bize ulaştı. Bu kadınların çoğu boşanma aşamasında olmaları bahane edilerek şiddete uğradıklarını ifade ettiler. Bize ulaşan kadınların şiddet uygulayan failler açısından oranı şu şekildedir:
Evli olduğu erkek
|
%32
|
Tanıdığı bir erkek
|
%22
|
Tanımadığı bir erkek
|
%10
|
Baba
|
%3
|
Boşandığı erkek
|
%9
|
Akraba
|
%6
|
Eskiden birlikte olduğu erkek
|
%8
|
Birlikte olduğu erkek
|
%8
|
Diğer
|
%2
|
Genç Kadınlar Şiddetle Mücadele Ediyor
Her yaş kuşağından kadınlar şiddet karşısında sessiz kalmayarak haklarını aramak için bize ulaşıyor. 2022 yılında %37 oranı ile 19-35 yaş arası genç kadınlar en çok bize ulaştı. Tüm yaş gruplarından bize gelen başvuruların dağılımı ise şu şekildedir:
19-25 yaş
|
%18
|
26-35 yaş
|
%19
|
36-65 yaş
|
%9
|
15-18 yaş
|
%3
|
Belirtilmeyen
|
%51
|
Her İlde Mücadeleye Devam
Türkiye’nin 73 farklı ilinden ve 6 farklı ülkeden başvuru geldi. Türkiye’nin neredeyse her ilinden bize başvurular gelmesi, mücadelemizin Türkiye’nin dört bir yanına ulaştığını göstermektedir. 2022 yılında en çok başvuru gelen 5 il İstanbul, Ankara, İzmir, Muş ve Gaziantep şeklindedir. Bunun dışında Almanya, Avusturya, Fransa, ABD, Cezayir, Kıbrıs’tan da kadınlar bize ulaşarak destek istedi. Farklı ülkelerden gelen başvurular, gerek Türkiye’de yaşayan yakınları için gerekse kendisi şiddete uğrayan Türkiye vatandaşlarından da gelebiliyor. Başvuruların illere göre dağılımı aşağıdaki tabloda belirtilmiştir:

Asla Yalnız Yürümeyeceksin
Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Kadın Meclisleri olarak bize başvuran kadınlara haklarını anlatmakta, ihtiyaç duydukları konularda yanlarında yer almaktayız. Bize başvuran kadınlara en çok hukuki destek vererek yönlendirmeler yapmaktayız. Bunların içinde ise en çok 6284 sayılı kanun kapsamındaki haklarını kadınlara anlatmakta ve haklarını kullanırken elimizden geldiğince yanlarında yer almaktayız. Başvuru karşılamada neler yaptığımız hakkında veriler şu tabloda yer almaktadır:
Hukuki destek
|
%68
|
Kamuoyu yaratma
|
%16
|
Dava takibi
|
%10
|
Ekonomik destek için yönlendirme
|
%3
|
Yetkili kurumlarla görüşme
|
%2
|
Psikolojik destek için yönlendirme
|
%1
|
Hukuki destek: Başvuran kadınlara hakları hakkında bilgi verme, 6284 kapsamında önleyici tedbir kararı için aile mahkemesine/kolluğa yönlendirme, Şikayetçi olmak istiyorsa savcıya/kolluğa yönlendirme, Adli yardım için baroya yönlendirme, Darp raporu/adli tıp raporu için yönlendirme, ŞÖNİM, 183 veya Aile Bakanlığı birimlerine yönlendirme, Bizim tarafımızdan avukat desteği sağlama, Hak kaybı olan durumlarda kurumla bizim iletişime geçmemiz gibi aşamalardan oluşmaktadır.
Davasını takip etmemizi isteyen kadınların davalarını takvimimize ekleyerek pek çok şehirde davaları takip etmekte, kadınlar için adalet mücadelesini birlikte yürütmekteyiz.
Kamuoyu yaratma için sosyal medyada paylaşımlar yapmak, başvuranın basın aracılığıyla sesini duyurmasını sağlamak, eylem yapmak ve benzeri yollar izlemekteyiz.
Ekonomik destek için kaymakamlıklara, belediyelere, muhtarlıklara veya 6284 kapsamında maddi destek sağlanması için yönlendirmekteyiz.
Psikolojik destek için sağlık kuruluşları, belediye birimleri, ŞÖNİM ve diğer kurumlara yönlendirme yapmaktayız.
Şiddet nedeniyle bize ulaşan kadınlara hakları hakkında bilgi vermeye, gerekli yönlendirmeleri yapmaya, ihtiyaç halinde hukuki, sosyal medya ve basın desteği ile süreci birlikte takip etmeye devam ediyoruz.
Şiddetin karşısında 02129124243 no’lu telefon hattımızı arayarak veya 05050041198 no’lu WhatsApp hattımıza yazarak bize ulaşabilirsiniz.
Kadınlar asla yalnız yürümeyecek!