Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Ocak 2018 Veri Raporu
Her ay basına yansıyan kadına yönelik şiddet haberlerinde davalar, yeni yaşanan olaylar ve kadın hareketine dair ayrıntılar yer almaktadır. Kadın cinayeti haberleri şikayete bağlı olmaksızın direkt kamuya yansıyorken; cinsel şiddet ve çocuk istismarı haberlerinin ortaya çıkması, gerek bu suçların şikayete bağlı olması gerek soruşturma ve dava süreçlerinin devam ediyor olmasından dolayı net sayının belirlenmesi zorlaşmaktadır. İstanbul Sözleşmesi kapsamında devletin ilgili mercilerinin tespit etmesi ve buna göre şiddetle mücadele yöntemlerini belirlemesi gerekirken; söz konusu makamlar bunları yapmıyor. Bizler, basına yansıyan halini derleyerek bir sayıya ulaşıp, bu çerçevede raporumuzu hazırlıyoruz. Ancak çocuk istismarı ve cinsel şiddetin açıkladığımız ve basına yansıyan haberlerden çok daha fazla. Buna göre; 2018 yılının ilk ayında 28 kadın öldürüldü, çocuk istismarı ve cinsel şiddet devam etti.
Geçtiğimiz yılın son aylarına göre kadın cinayeti sayısında bu ay düşüş yaşandı. Bunun temel sebebi ise bu ayın kadınlar açısından şiddete karşı toplumsal tepkilerin büyümesi ve kadınların bu doğrultuda bilinçli bir şekilde hareket etmesidir. Şiddet artar ve boyutları değişirken; kadınlar bu duruma sessiz kalmayıp, gerek sosyal medyada gerek bulundukları yerlerde uğradıkları şiddeti duyurmaya, eylem çağrısı yapmaya başladılar.
Bu bilinçlenme ve tepkisellik sonucu kazanımlar oldu. Kadınlar tarafından asla kabul edilmeyen, hakkında protestolar düzenlenen ve toplumda cinsiyet ayrımcılığını derinleştirecek, kadın sorununu kökünden çözmeyecek olan ve Bursa’da başlayan “Pembe Vagon” uygulaması kaldırıldı.
Kamuya açık alanlarda (sokak, park, toplu taşıma araçları, hastane vb yerlerde) şiddete uğrayan kadınlar; şiddeti uygulayan erkekleri ve olay görüntülerini sosyal medyadan paylaşarak bir kamuoyu yarattılar. Saldırıda bulunan erkekler yapılan TT eylemleri, açıklamalar sonrası yakalandı.
İstanbul Kadıköy'de tanımadığı liseli genç kadına yumruk atarak saldıran kişi kadınlardan gelen tepkiler üzerine tutuklandı. Saldıran kişi önce gözaltına alınmış, daha sonra serbest bırakılmıştı.
İlk bölümünde kadına şiddeti “Neden gösterdin bileklerini” şeklinde sahneleyen Sen Anlat Karadeniz dizisi ikinci bölümünde tecavüz sahnesini yayınladı. Kadınlar sosyal medya üzerinden dizinin yayından kaldırılması için RTÜK hesaplarına şikayetlerde bulundu.Bunun dışında yine birçok kitleye hitap eden Siyah Beyaz Aşk dizisinde kadınlara ve sağlık çalışanlarına yönelik şiddetin izletilmesi ise kadınlar tarafından sosyal medyada tepkiyle karşılandı, RTÜK’e şikayet edildi.
Kadına şiddeti açıkça gösteren TV programlarına herhangi bir yasaklama getirmeyen RTÜK, müzisyen Hadise’nin şarkısına yaptığı video klibe “erotik” diyerek ceza kesti. Hadise’ye destek veren kadınlar #AhlaksızlıkSizinKafanızda diyerek sosyal medyada ses getirdiler.
Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu’nun bu yıl yayınladığı İş Dünyasında Kadın Raporu’na göre; evlilik ve eşinin isteği ile işten ayrılanların sayısı 2007-2015 yılları arasında yarı yarıya azalmaktadır. 2007 yılında 1 milyon 200 binin kadın eşinin isteği üzerine işten ayrılırken, bu rakamın 2015 yılında 588 bine düştüğü görülüyor. Bu kadınların kendi hayatına dair karar almak ve ekonomik özgürlük istediğinin bir örneğidir.
Dünyadan da bu ay kadın mücadelesinin kazanımlarına dair haberler geldi. BBC'nin erkek sunucuları kadınların maaş eşitsizlikleri konusundaki hak arayışları karşısında geri adim atarak maaş kesintilerini kabul etti.
Dünyanın en büyük müzik ödülü töreni olan Grammy'e kadın hareketi damgasını vurdu. #TimesUp diyen kadın sanatçılar yakalarındaki beyaz güllerle dayanışma mesajları verdi.
156 Olimpik jimnastikçiyi taciz eden eski takım doktoru Larry Nassar, 175 yıl hapis cezası aldı. #Metoo diyen 10 kadının suçlamasıyla başlayan dava 150 kadının daha katılımıyla büyüdü.
İran’da molla karşıtı rejime karşı haklarını savunan kadınların protestosu devam ederken meydanda beyaz başörtüsünü sallayarak direnişin sembolü olan, göz altına alınıp daha sonra tepkiler üzerine serbest bırakılan Vida Movahed'in başlattığı protestoyu sürdürmeye devam ettiler.
Ocak ayında 28 kadın öldürüldü
Yukarıda saydıklarımız bu ay içerisinde gerçekleşen tepkilerden sadece birkaçı. Tüm bunlar kadınların şiddet karşısında sessiz kalmadığını ve kadın hareketinin gücünü gösteriyor. Kadınların mücadelesiyle kadın cinayetlerinde bu ay ciddi düşüş yaşandı ve 28 kadın 2018 yılının ocak ayında öldürüldü.
İstanbul Maltepe’de boşanmak istediği için eşi tarafından tehditlere uğrayan Dilek Çakır’ın çocukları Elif Mina ve Miray Hira babaları tarafından pompalı tüfekle öldürüldü. Çocuklarını öldüren Ali Yardım, olay sonrası intihar ederken; daha önce de gözaltına alındığı öğrenildi. Dilek Yardım’ın ise daha önce karakola gidip şikayette bulunduğunu, ancak hiçbir işlem yapılmadığını ifade etti.
Bu ay içerisinde gerçekleşen kadın cinayetlerinin ise en çok işlendiği iller; İstanbul’da 4, Bursa 2, Gaziantep 2, Samsun 2 oldu.
Kadınların 18’i evinde,1’i hastanede, 1’i arabada, 1’i nehirde, 1’i parkta, 1’i sokakta, 1’i sahilde öldürülürken; 4’ünün nerede öldürüldüğü tespit edilemedi.
(Bu ay öldürülenler arasında 2 ve 4 yaşlarında babaları tarafından öldürülen Elif Mina ve Miray Hira gibi kız çocuklarını da Femisid* kapsamı içerisinde ele alarak kadın çocuk ayrımı yapmadan sayımızı belirledik)
2 kadın yaşam mücadelesi veriyor
Denizli'nin Pamukkale ilçesinde Z.A. (36) ve U.A. (42) çifti tartıştı. Tartışma sırasında U.A. karısını bıçakladı. Kocası kaçmasın diye kapıyı kilitleyen Z.A. yaralı halde evde beklerken, kocası U.A. ise balkondan aşağıya inmek isteyip düştü. Z.A ise yaşam mücadelesi veriyor.
Manisa’da Himmet T., eşi Hamiyet T.’nin çalıştığı iş yerine gelerek pompalı tüfekle içeriye ateş açtı. Hamiyet T. ağır yaralandı.
Çocuk istismarına sessiz kalınmıyor
Çocuk istismarına dair basına yansıyan haberlerden sadece 147 çocuğun bu suça maruz kaldığına ulaşıldı. Kadınlar ve çocuklar bilinçlendikçe şiddete sessiz kalmıyor. Geçtiğimiz yıl gerçekleşen ancak 2018 ocak ayındaki habere göre; İstanbul Küçükçekmece Kanuni Sultan Süleyman Hastanesi’nde 115 çocuğun hamileliğine dair kayıtlar ortaya çıktı. Durumu haberdar eden sağlık personeli İclal N. görevinden alındı. Kadınlar tepkisi ve eylemleri üzerine mahkeme, valiliğin soruşturma izni vermeme kararını iptal etti.
Ankara’da 13 Eylül İlköğretim Okulu’ndaki hizmetli K.C., 15 öğrenciye cinsel istismardan tutuklandı. Olay, Bağımsız Milletvekili Nazlıaka tarafından Meclis’e taşındı.
İzmir’de 55 yaşındaki sınıf öğretmeni H.P. hakkında, sınıfındaki öğrencileri taciz ettiği iddiası ile suç duyurusunda bulunuldu. Bazı öğrenci velilerinin şikayeti sonrasında Foça Kaymakamlığının soruşturma başlattığı, 21 yıllık öğretmen olan H.P'nin soruşturma gereği açığa alındığı öğrenildi.
Mardin’de 24 yaşındaki M.A.İ ile zorla evlendirilmek istenen 14 yaşındaki D.K polisin düğüne yaptığı baskın sonucu kurtarıldı.
Kadınlar kendi yöntemleriyle korunmaya çalışıyor
Basından aldığımız bilgilere göre, 2018 ocak ayında 25 kadına cinsel şiddet uygulandı. Kadınların 6’sı yabancı kişiler, 9’u tanıdığı kişiler, 3’ü akrabası tarafından şiddete uğradı.
İstanbul Kadıköy'de tanımadığı liseli genç kadına yumruk atarak saldıran kişi kadınlardan gelen tepkiler üzerine tutuklandı. Saldıran kişi önce, gözaltına alınmış daha sonra serbest bırakılmıştı.
Özge Ulusoy, kendisini sosyal medya üzerinden taciz eden kişinin mesajlarını paylaşarak tacize sessiz kalmadı.
Suriyeli N.K.H. (20), eşi M.H iş için evden çıktıktan sonra ev sahipleri N.S tarafından tacize uğradı. Cinsel saldırıya direnen N.K.H, mutfak bıçağıyla saldırganı uzaklaştırdı. Şikayet üzerine saldırgan tutuklanırken; hakkında 3 ay uzaklaştırma kararı verildi.
Kadınlar en güvenilir yerlerde ve yakınları tarafından öldürülüyor
18’i evinde, 1’i hastanede olmak üzere bu ay 28 kadın öldürüldü.
Kadınların 7’si kocası, 2’si babası, 2’si oğlu, 4’ü yakını, 1’i erkek arkadaşı ve 1’i ayrıldığı erkek tarafından öldürüldü.
Öldürülen kadınların 12’si 35-65 ve 3’ü 25-34 yaş aralığında yetişkin kadınlardı.
Kendi hayatına dair karar almak isterken öldürülen kadınların sayısı 6 iken, şüpheli ölümlerin sayısı 9; nedeni tespit edilemeyen kadın cinayeti sayısı ise 10.
Kocaeli’nde Suriyeli Kahraman Al Ahmad (30), başkasıyla ilişkisi olduğundan şüphelendiği eşi Selva Hıdır Ali (30)’ı kesici aletle birçok bölgesinden yaralayarak öldürdü.
Afyonkarahisar Devlet Hastanesinde meydana gelen olayda 38 yaşındaki Hürü Sarıkaya muayene olmaya geldiği hastanede, 75 yaşındaki bir adam tarafından kantinde başından vurularak öldürüldü.
Karaman'da 20 yaşındaki Durmuş T., barışma teklifini reddeden ve kendisinden ayrılan arkadaşı 18 yaşındaki Ceyda Aycan'a parkta ateşli silahla öldürdü.


.jpg)
Kadınların can güvencesi 6284 etkin uygulanmıyor
Ocak ayında öldürülen kadınların %89’unun koruma kararının olup olmadığı tespit edilemezken; %7’sinin uzaklaştırma kararı olduğu biliniyor.
Öldürülen kadınların % 28’inin çocuğu vardı, %4’ü hamile idi. 20 çocuk annesiz kaldı.
Kadınların %39’u evli iken, %4’ünün dini nikahı vardı.
Şiddet uygulayanlara uzaklaştırma gibi birçok yaptırımı düzenleyen; kadınlara maddi yardımdan kimlik değiştirmeye birçok hak tanıyan ve kadın örgütlerinin yıllarca süren mücadelesi sonucu yürürlüğe giren 6284 etkin uygulandığı takdirde kadınları koruyor.
İstanbul’da hakkında uzaklaştırma kararı olan ve daha önce göz altına alınan Ali Yardım, kendisinden boşanmak isteyen eşini tehdit ediyordu. Ali Yardım, çocukları görme izin gününde 2 yaşındaki Elif Mina ve 4 yaşında Miray Hira’yı pompalı tüfekle öldürdü. Eğer hakkında uzaklaştırma kararı olan Ali Yardım’ı defalarca şikayet eden anne Dilek Yardım’ın ifadeleri dikkate alınıp; 6284 etkin uygulansaydı çocuklar yaşıyor olacaktı.
Konya Aksaray’da otomobil içinde tabancayla öldürülmüş olarak bulunan Tuncer Kütük (27) ve arkadaşı Mediha Akdağ'ı (50), 2 yıldır boşanma davası süren eşi Şükrü Akdağ'ın (52), öldürdüğü ortaya çıktı.



* Femisid; embriyodan cenine, bebekten çocuğa, erişkinden yaşlıya kadar tüm kadın cinsiyetteki bireylerin sadece cinsiyetlerinden dolayı ya da toplumsal cinsiyet kimliği algısına aykırı eylemleri bahane edilerek, bir erkek tarafından öldürülmesi ya da intihara zorlanmasıdır. Femisidler salt kadın cinsiyetteki insanların öldürüldüğü cinayetler olarak algılanmamalıdır. Nefretle işlenen bu cinayetlerde, saldırıya uğrayan şey kadın kimliğidir