2019 Haziran Raporu*

Haziran Ayında 40 Kadın Cinayeti

Bu ay işlenen kadın cinayetlerinin 8’i şüpheli ölüm olarak kaydedilirken, 21 kadının neden öldürüldüğü tespit edilemedi, 2’si ekonomik bahaneyle, 9’u boşanmak istemesi, barışma isteğini reddetmesi, arkadaşlık isteğini reddetmesi gibi kendi hayatına dair karar almak isterken öldürüldü. Kadınların kim tarafından, neden öldürüldüğü tespit edilmedikçe;  adil yargılama yapılmayıp şüpheli, sanık ve katiller caydırıcı cezalar almadıkça, önleyici tedbirler uygulanmadıkça şiddet boyut değiştirerek sürmeye devam ediyor.

İllere göre Haziran ayının kadın cinayetleri verileri ise şöyle:

Her biri birer yaşam olan 40  kadın kardeşimizin isimlerini sizinle paylaşmak isteriz:

Kadınlar kimler tarafından öldürüldü?

Kadınlar en yakınları tarafından öldürüldü

Birleşmiş Milletler Kadın Birimi, en son yayınladığı Dünya Kadın İlerleme raporunda kadınlar için en tehlikeli yerin kendi evleri olduğunu açıkladı. Ayrıca bu rapor, 2017'de işlenen kadın cinayetlerinden yüzde 60'a yakınında katilin aile üyelerinden biri olduğunu belirtiyor.Türkiye’de bizim ulaşabildiğimiz verilere göre 2019 yılının ilk 6 ayında 100 kadın aile üyeleri tarafından öldürüldü. İlk 6 ay öldürülen 214 kadının 63’ünün de kim tarafından öldürüldüğü tespit edilememiştir.

Haziran ayında öldürülen 40 kadının 14’ünün kim tarafından öldürüldüğü tespit edilemedi, 12’si evli oldukları erkek, 3’ü eskiden evli olduğu erkek, 2’si eskiden birlikte olduğu erkek, 2’si komşu, 1’i birlikte olduğu erkek, 1’i oğlu, 1’i eniştesi, 1’i ağabeyi, 1’i eski damadı, 1’i babası, 1’i de damadının ailesi tarafından öldürülmüştür.

Kadınlar en çok ateşli silahlarla öldürüldü

20’si ateşli silahlarla, 10’u kesici aletle, 1’i boğularak, 1’i darp edilerek öldürüldü. Ve ne yazık ki 8’inin nasıl öldürüldüğü tespit edilememiştir.

Kadınlar çoğunlukla evlerinde öldürüldü

Kadınların 25’i evinde, 3’ü yolda, 1’i parkta, 1’i arazide, 1’i arsada, 4’ü sokak ortasında öldürülmüştür. Öldürülen kadınların 2’si gölde, 1’i tarlada ve 1’i de dere yatağında cansız bedenleri bulundu. 1 kadının nerede öldürüldüğü tespit edilememiştir.

Kadınların çalışma durumu hala tespit edilemiyor

Kadınların çalışma durumlarını tespit etmek ise çok zor. Önemli olan bu verinin de basın mensupları tarafından dikkate alınması gerektiğini düşünüyoruz. Ulaşılabilen veriye göre kadınların 6’sı bir işyerinde çalışıyor, 2’si çalışmıyor ve 32 kadının çalışma durumu bilinememektedir.

Birbirinden farklı bölgelerde ve illerde kadınlar öldürülüyor ve kadınlar öldürülmediği şehirler istiyor.

6284 ve sonuçları

Haziran ayında öldürülen kadınların 26’sının  koruma kararının olup olmadığı bilinmezken; 14 kadının herhangi bir uzaklaştırma veya koruma kararı bulunmamaktadır.

Şiddet uygulayanlara uzaklaştırma, yakın koruma gibi birçok tedbiri düzenleyen; kadınları maddi olarak güçlendirmekten kimlik değiştirmeye birçok hak tanıyan ve kadın örgütlerinin yıllarca süren mücadelesi sonucu yürürlüğe giren  6284 etkin uygulandığı takdirde kadınları koruyor. 

6284 etkin kullanılmadığı için İstanbul'da uzaklaştırma kararı olan Yasemin C. sokak ortasında evli olduğu ve boşanmak istediği erkek Hasan Engin C. tarafından silahla vurularak ağır yaralandı. "İşimi yarım bırakmayacağım" diyen saldırgan, hastanede tedavisi devam eden Yasemin'in yanına silahla girmeye çalışırken yakalandı. Yasemin yaşam mücadelesi veriyor, ancak bu ay 6284 etkin uygulansaydı, kadınlar yaşıyor, çocuklar da annesiz kalmayacaktı. Öldürülen kadınların 13‘ünün çocuğu vardı, 1’i hamileydi.

Haziran Ayında Kadınlar ile ilgili Neler oldu?

Tüm Gelişmeler:

Çorumda Kadınlar Savcıyı Harekete geçirdi

Çorum'da çocuk parkından kaçırılan Y.B.B.'ye istismarda bulunan 4 kişinin ifadeleri dahi alınmadı. Yetkilileri göreve çağıran ve çocuğun üstün yararı esas alınarak şüphelilerin tutuklanmasını talep eden Çorum Kadın Meclisi'nin yaptığı eylem sonrası açıklama yapmak zorunda kalan savcılık, ifadelerin alındığını söyledi ancak dosyada bu ifadeler yer almıyordu. Kadın Meclisi konunun takipçisi olarak çocuk istismarcılarının aklanmasına izin vermeyecek.

Nafaka hakkına sahip çıkmak için kısa sürede 10.000 i aşkın imza

Farklı alanlardan 100 kadınla başlayan, nafaka hakkının kısıtlanmaması, değiştirilmemesi veya geri alınmaması için bir bildiri yayınladılar. Ardından kısa sürede 10.000 imzayı aşan imza kampanyası metni kadınların özellikle boşanma ve miras hakkı dahil olmak üzere kazanılmış tüm haklarının tehlikede olduğunun altını çiziyor ve tüm kadınları mücadeleye davet ediyor. 

Kadın İşsizliği Artıyor

Kadınların nafaka haklarına saldırılırken, kadın işsizliği her geçen gün artıyor. Mart 2019’da kadın işsizliği %12,9 dan %16,2 ye, genç kadın işsizliği %22,7 den %28,4 e yükseldi.  kadınların şiddetten kurtulması, çalışma hayatına katılmasının önünü açılması için politikaların gündeme getirilmesi şart. 

Diğer ülkelerdeki gelişmeler:

-Japonya’da kadınlar işyerlerindeki toplu ayakkabı zorunluluğuna karşı KuToo (ayakkabı ızdırabı) akımını başlattı.

-İsviçre'de 28 yıl aradan sonra ilk defa grev kararı alan kadınlar ülkenin 200 ayrı noktasında “İyi bir ücret, yaşamak için zaman ve saygı” diyerek sokaklara çıktı.

-İngiltere'de reklamlarda erkekler ve kadınlarla ilgili cinsiyetçi kalıplar yasaklandı. 

Kadın düşmanı söylemler ve uygulamalar devam ediyor

-İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, kadın özel harekatçı alınacağını duyurdu ve özel bir uygulama yapılarak kadınlar için daha düşük KPSS puanıyla alım yapılabileceğini söyledi. 

-Şarkıcı Fedon’dan "Kadına çok tokat attım; şimdi şiddet yok, ama öyle kadınlar var ki kesilmeye bile layık" diyerek kadın düşmanı ve kadın cinayetlerini meşrulaştırmaya yönelik açıklamalarda bulundu.

-Cumhurbaşkanı Erdoğan, katıldığı bir düğün töreninde "doğum kontrolü dediler, neslimizi kurutma yoluna gittiler" dedi. Doğum kontrolü kadınların en temel haklarından birisidir, bunu yasaklamaya çalışmak kadınların kendi bedenleri ile ilgili verdikleri kararları kısıtlamaktır.

-CHP Ankara Milletvekili Gamze Taşcıer’in açıkladığı “Dizilerin Şiddet Karnesi” isimli rapora göre rastgele incelenen 8 dizi bölümünde 23 kadına yönelik şiddet sahnesi var.Dizilerle kadına yönelik şiddetin normalleştirilmesi kabul edilemez.

-Medyada ise kadın cinayetlerini meşrulaştıran ifadeler kullanılmaya devam ediyor. TV100 kadın cinayeti haberini “aşkını kalbine değil toprağa gömdü” başlığıyla verdi. Kadın Meclisleri TV100 ile görüştü ve başlığın değiştirilmesinde konunun takipçisi olacaklarını açıkladı. 

-Aydın'da 2 yıl önce 3 kadın kendilerini taciz eden kişiye terlik attı. Taciz soruşturması açılmadı ve tacizci ceza almadı. Fakat tacize uğrayan ve kendini savunmak durumunda kalan kadına dava açıldı.

-Nafaka hakkı üzerine tartışmalar devam ederken İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi, bir boşanma davasında "süresiz nafaka verilmeyeceğine" hükmetti. İstinaf mahkemesi, kararında tarafların yaşları ve kısa evlilik süresini gerekçe gösterdi…..

-Ölümünün aydınlatılması için mücadele ettiğimiz Rabia Naz için meclise sunulan önerge AKP ve MHP oylarıyla reddedildi. 

-Çalışanına cinsel saldırıda bulunan Ankara Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi'nde öğretim görevlisi Prof. Dr. Hasan Bilgili serbest bırakıldı. Bilgili’nin emekliliğinin kabul edildiği iddiaları gündeme geldi.

-Davut Gençalp, boşanmak isteyen eşi B.K.’ya tornavida ile saldırdı, boğmaya çalıştı. Dava kasten yaralama ve hakaretten açılmış ve sanığa iki yıl hapis cezası verilmişti. Ancak itirazlarımız sonucunda istinaf Mahkemesi eylemin yaralama değil öldürmeye teşebbüs olduğuna karar verdi. 

-Ardahan'da yaşayan 56 yaşındaki G.Ç. evli olduğu erkek tarafından şiddete maruz kaldığı için şikayetçi oldu. Mahkeme şiddet uygulayan erkeğe "Evlilik Okulu" ile "Kuran'da Evlilik Psikolojisi" kitaplarını okuma tedbiri getirdi.

-Şule Çet Davası’nda sanıklar “güvenlik” gerekçesiyle keşfe getirilmedi, yeniden detaylı inceleme kabul edilmedi.

-Evli olduğu erkek tarafından şiddet gören, boşanmak isteyen ve sığınma evine gitmeye çalışan Kadriye Çavuş, aile üyeleri tarafından otobüsten indirilerek kaçırılmaya çalışıldı. Kaçırmaya çalışan kişiler yakalandı. Kadriye’nin boşanmak istediği erkek “Karım değil mi, yaparım” dedi.

-G-20 Zirvesi için Japonya’ya giden Cumhurbaşkanı Erdoğan bir üniversitede yaptığı konuşmada “kadınlara ilişkin sorunların çözümü daima önceliklerim arasında yer aldı” dedi. Türkiye'de 2018 yılında 440, 2019 yılının ilk 6 ayında 214, sadece Haziran ayında 40 kadın öldürüldü. Kadın düşmanı söylemler ve uygulamalar, kadın cinayetleri, kadına karşı şiddet devam ediyorken ve faillere hala iyi hal indirimleri uygulanıyor. Ayrıca en son YÖK’ün toplumsal cinsiyet ile ilgili yaptığı belirsiz açıklamasından sonra üniversitelerdeki Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları birimleri kapatılmaya başlandı.

-27. LGBTİ+ Onur Haftası kapsamında birçok ilde gerçekleşecek etkinlikler yasaklandı. İstanbul’da gerçekleşecek yürüyüşe Valilik onay vermedi fakat #HerYürüyüşümüzOnurYürüyüşü diyen LGBTİ+ lar  tüm engellere rağmen açıklamalarını gerçekleştirdi.

Kadınlar kadın cinayetlerine karşı mücadeleye devam ediyor

-20 yaşındaki Gökçe Şişman Çorum'da boşanmak istediği Selim Ş. tarafından sokak ortasında ateşli silahla öldürüldü. Gökçe sığınma evinden yeni çıkmıştı. 

-İzmir'de cezaevinden izinli çıkan G.S. eski eşi Habibe Çevik ve eski baldızı Fatma Akdağ'ı öldürdü.

-Adana'da Basıl D., 16 yaşındaki kardeşi Bağdat D.’yi namus bahanesiyle yalnız kaldığı sırada kesici aletle öldürdü.

-Tacikistan uyruklu 34 yaşındaki Fıruza Akhmedova, İstanbul'da bir evde ayakları bağlanmış ve başına poşet geçirilmiş halde ölü bulundu. 

-Annesi yerini söylemeyen Gülnür Yozgatlı’yı babası öldürdü

Balıkesir’de yaşayan 28 yaşındaki pratisyen hekim Gülnur Yozgatlı, babası tarafından silahla vuruldu. Gülnur boşanma aşamasındaki annesinin yerini babasına söylemedi, annesinin hayatını korumak isterken öldürüldü. 

Kadınlar cinsel şiddete uğramaya devam ediyor

-Ankara'da eğitim gören 22 yaşındaki İspanyol genç kadın A.G.R., Engin Ö. isimli şahsın cinsel saldırısına uğradı. Adaleti sağlaması gereken savcı "O saatte bara gidip içki içenin başına herşey gelir’" diyerek failleri koruyan ve kadın düşmanı tavrını ortaya koydu.

-Diyarbakır'da Müftü İsmail Kaya, H.Y.'ye cinsel saldırıda bulundu. AKP'li bir vekil ve Diyanet yetkilileri, H.Y.'nin şikayetinden vazgeçmesi için tehdit etti. Fail adli kontrol tedbiriyle serbest bırakıldı.

-İstanbul’da zihinsel engelli kadına, bir esnaf tarafından herkesin gözü önünde cinsel saldırı girişiminde bulunuldu. Dükkanın deposundaki olaya tanık olan kadınlar sessiz kalmadı, istismarcı hakkında şikayetçi oldu.

-Konya'da 62 yaşındaki emekli Mazhar O., namaz kılmak için camiye giren 20 yaşındaki üniversite öğrencisi K.Y.'yi zorla öpüp sarıldı.  Emniyetteki ifadesinde "Şeytana uydum" diyen Mazhar O., tutuklandı.

-Zonguldak Atatürk Hastanesinde refakatçi kadına uyuduğu sırada cinsel saldırıda bulunuldu. Zanlı gözaltına alındı. 

Çocuk istismarları devam ediyor

-Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) çocuk yaşta evlenen erkeklere yönelik rapora göre dünyada erken yaşta evlendirilen kız ve erkek çocukların toplam sayısı 765 milyona yakın.

-Acıbadem Suç ve Şiddeti Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Oğuz Polat tarafından hazırlanan rapora göre son 13 yıllık sürede çocukta cinsel istismar suçları 10 kat arttı. Rapora göre 2006 yılında çocuklara yönelik cinsel istismar suçunda 2 bin 337 karar verilirken, bu rakam günümüzde 21 bin 518’i geçti. 

-CHP Hatay Milletvekili Av.Suzan Şahin, son 6 yılda 142.298 kız çocuğunun doğum yaptığını açıkladı.

-Çorum’da 4 yaşında bir çocuk parkta oynarken kaçırıldı. Çocuğa aynı mahallede yaşayan 4 kişinin istismarda bulunduğu belirtildi. Ailesinin de failler hakkında şikayette bulunmasına  rağmen savcı tarafından ifadeleri dahi alınmadı.

-Gaziantep Oğuzeli'nde İlim Vakfı'nda görevli E.K., 9 yaşındaki çocuğa istismarda bulundu. Çıkarıldığı mahkemede hakime “ilk defa yaptım" dedi. Geçtiğimiz dönemlerde eski Bakan Ramazanoğlu’nun Ensar Vakfı’ndaki çocuk istismarlarıyla ilgili olarak “bir kereden bir şey olmaz” sözleri akıllara geldi.

-Amasya'da şehirlerarası otobüste 12 yaşındaki çocuk, muavin tarafından cinsel istismara maruz bırakıldı.

Haziran ayı davaları

-Yargıtay, çalışan ebeveynleri ilgilendiren emsal bir karar aldı; işverenin kreş açma yükümlülüğünü yerine getirmemesi haklı fesih sebebi olduğu hükmedildi. Çalıştığı işyerinde kreş olmadığı için istifa eden kadın personel kıdem ve ihbar tazminatı alabilecek. 

-Alara Karademir’in şüpheli ölümüne ilişkin soruşturmada verilen takipsizlik kararı, eksik soruşturma yapıldığı gerekçesiyle kaldırıldı. Kadın Meclisleri Alara’nın ölümünün açığa çıkması için #AlaraİçinSessizKalmıyoruz tagi ile sosyal medyada eylem yapmıştı. 

-Ağrı'da kaybolan ve bir arazide cesedi bulunan 4 yaşındaki Leyla Aydemir cinayeti ile ilgili olarak 7 kişi hakkında ağırlaştırılmış müebbet talebiyle dava açıldı.

-Çocuk istismarını erotize eden ve meşrulaştırmaya çalışan Zümrüt Apartmanı isimli kitap hakkındaki davada, yazar için 5 yıldan 10 yıla kadar, yayıncısı için 6 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası isteniyor.

-Babası tarafından istismara uğrayan M.U.’nun davası Yalova’da görüldü. Evli olduğu kadına şiddet uygulayan ve çocuklarını istismar eden faile 27 yıl 3 ay ceza verildi.

-Cinsel saldırıya uğrayan S.A.'nın davasına saldırgana “cinsel saldırıya teşebbüs” suçundan 21 yıl hapis cezası verildi.

-Evli olduğu erkek tarafından şiddet ve cinsel saldırıya uğrayan Merve Tula’nın davası 23 Eylül'e ertelendi. Fail, aynı suçları daha önce bir başka kadına karşı da işlemişti. 

-Evli olduğu erkek tarafından öldürülen Şeyda Ayyıldız'ın davasında fail suçunu itiraf etti. Dava 16 Ekim 10.15’e ertelendi.

-Akrabası tarafından silahla öldürülen Safiye Karakoç’un davasında hakim, davayı namusa bağlamaya çalışan tanığı dinlemedi. Failin serbest bırakılması talebini reddetti ve 3 sanığın yakalanma kararının düşürülmesini reddetti. Dava 10 Eylül 14.20’ye ertelendi.

-İzmir'de birlikte yaşadığı erkek tarafından öldürülen Bahriye Üngeç'in karar duruşmasında müebbetle yargılanan faile indirim uygulanarak 25 yıl hapis cezası verildi.

-Trabzon'a 5 yaşındaki kız çocuğuna cinsel istismarda bulunan Mesut Turan serbest bırakıldıktan sonra adaletsizliğe karşı itiraz eden kadınların mücadelesi sonucu 18 yıl hapis cezası aldı.

-Dava sonuçları tüm o ay içerisinde görülen kadın davalarının hepsini kapsamamaktadir, takip edebildiğimiz ve kamuoyu aracılığı ile edinebildiğimiz bilgiler kadarı iledir.