2025 Mayıs Raporu*

Mayıs Ayında 21  Kadın Cinayeti, 20 Şüpheli Kadın Ölümü

Türkiye’de kadın cinayetlerini durdurma mücadelemiz 14 yıldır devam ediyor. Platform olarak, ihtiyacı tespit ettiğimiz 2010 yılından itibaren kadın cinayeti verilerini kamuoyuna açıklıyoruz. Bakanlıklar ise sistematik şekilde maalesef kadın cinayeti verilerini tutmayıp paylaşmıyor. Kadın cinayeti ve şüpheli kadın ölümleri gerçekliğini açıklamakla birlikte, kadın cinayetlerini durdurmak için somut çözüm önerilerinin hayata geçirilmesi de devletin görevidir. Bu görevin yerine getirilmesi için de ilgili tüm bakanlıkların, tüm mekanizmaların harekete geçirilmesi için mücadeleye devam edeceğiz. 

9 kadının hangi bahane ile öldürüldüğü tespit edilemedi.

Bu ay 21 kadın cinayeti işlenmiş, 20 kadın şüpheli bir şekilde ölü bulunmuştur. Öldürülen 21 kadından 7’si boşanmak istemek, barışmayı reddetmek, evlenmeyi reddetmek, ilişkiyi reddetmek gibi kendi hayatına dair karar almak istemesi bahanesi ile, 5’i ekonomik bahanelerle öldürüldü. 9’unun ise hangi bahaneyle öldürüldüğü tespit edilemedi. 9 kadının hangi bahaneyle öldürüldüğünün tespit edilememesi, kadına yönelik şiddetin ve kadın cinayetlerinin görünmez kılınmasının bir sonucudur. Kadınların kim tarafından, neden öldürüldüğü tespit edilmedikçe; adil yargılama yapılmayıp şüpheli, sanık ve katiller caydırıcı cezalar almadıkça, önleyici tedbirler uygulanmadıkça şiddet boyut değiştirerek sürmeye devam ediyor.

Her biri birer yaşam olan kadın kardeşlerimizin isimlerini sizinle paylaşmak isteriz:

İllere göre Mayıs ayının kadın cinayetleri verileri ise şöyle:

Kadınlar kimler tarafından öldürüldü?

Mayıs ayında öldürülen 21 kadının 5’i akraba’sı, 4’ü evli olduğu erkek, 4’ü eskiden evli olduğu erkek, 3’ü tanıdık biri, 2’si birlikte olduğu erkek, 1’i eskiden birlikte olduğu erkek, 1’i oğlu, 1’i tanımadığı biri tarafından öldürülmüştür. Bu ay kadınların %24’ü akrabaları tarafından öldürüldü.

Kadınlar en çok evlerinde öldürüldü

Kadınların 13’ü evinde, 3’ü sokakta, 2’si işyerinde, 2’si kamusal alanda öldürülmüştür. 1 kadının öldürüldüğü yer tespit edilememiştir. Bu ay öldürülen kadınların %62’si  evlerinde öldürüldü. 

Kadınlar en çok ateşli silah ile öldürüldü

Bu ay öldürülen kadınların 13’ü ateşli silahlarla, 5’i kesici aletle, 2’si boğularak, 1’i darp edilerek öldürüldü. Bu ay öldürülen kadınların %62’si ateşli silah ile öldürüldü.

“Aile Yılı” Maskesiyle Kadın Düşmanlığı

2024 yılında ilan edilen “Aile Yılı”, yalnızca devletin aileyi merkez alan ideolojik yönelimlerinin bir ifadesi değil; aynı zamanda kadınların, LGBTİQ+ların ve tüm ötekileştirilenlerin yaşamlarını hedef alan kapsamlı bir toplumsal mühendislik hamlesinin parçası haline gelmiştir. Bu yıl boyunca iktidarın tüm ideolojik aygıtları, “aile” adı altında toplumu tek tipleştirme, kadınların bedeni ve emeği üzerinde daha da otoriter bir denetim kurma niyetini açıkça ortaya koymaktadır.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada kürtajı cinayet olarak nitelemesi, bu politik yönelimin en sert ve kadın düşmanı yüzünü bir kez daha göstermiştir. Kadınların üreme haklarına yönelik bu açık saldırı, yalnızca kadın bedeni üzerinde mutlak denetim kurma arzusunu değil, aynı zamanda kadını sadece anne ve eş kimliğiyle tanımlayan muhafazakâr aile idealinin tahkimini ifade etmektedir. Kadınların yaşamı, sağlığı, karar hakkı yok sayılmakta; doğurganlık bir “devlet meselesi” haline getirilmeye çalışılmaktadır. Bu ideolojik kuşatma yalnızca söylem düzeyinde kalmamış; Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın kamu kurumlarına gönderdiği yazıyla “toplumsal cinsiyet”, “cinsel yönelim”, “cinsiyet kimliği” gibi kavramlar resmi belgelerden ve programlardan açıkça çıkarılmıştır.

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu olarak biliyoruz: Kadınları korumayan, şiddeti önlemeyen, çocukları istismardan uzak tutmayan bir yapı “aile” değil; ataerkil şiddetin kurumsal zemini haline gelmiş bir ideolojik aygıttır. Bugün “aile” adıyla yürütülen politikaların asıl amacı, kadınları özgürleştirmek değil; itaate zorlamak, kamusal alandan uzaklaştırmak, hizmet ettirmektir.

Sadece Mayıs ayında en az 14 kadın, 2025 yılı boyunca ise en az 86 kadın aile üyeleri tarafından öldürüldü. Bu sayılar, “aile”nin her zaman güvenli bir yer olmadığını, kadınlar için çoğu zaman şiddetin kaynağına dönüştüğünü bir kez daha gösteriyor.

Biz bu karanlığa sessiz kalmıyoruz. Ankara, İstanbul, İzmir ve Eskişehir başta olmak üzere birçok şehirde Genç Feministler Federasyonu ile birlikte Aile Bakanlığı önünde eylemler gerçekleştirdik. “Aile Yılı Hatırası” pankartlarına, aile içinde öldürülen kadınların fotoğraflarını yapıştırarak, iktidarın kutsadığı aile yapısının gerçekte nasıl bir şiddet zemini olduğunu çarpıcı bir ironiyle görünür kıldık.

Özgürlük Mücadelemiz Her Yerde, Her Alanda!

Gezi Direnişi’nin 12. yılında bir kez daha meydanlardaydık.  İzmir’de, Beyazıt’ta, Silivri’de, Pendik’te, Esenler’de halkın iradesine sahip çıktık. Yasaklara, baskılara, adaletsizliğe karşı sokaktaydık. Ankara’da hayvan hakları için Anayasa Mahkemesi önündeydik. Hayvanların yaşam hakkı için adil ve etkin bir yasa talebimizi haykırdık.

Her yerde, her alanda, her kimlik için özgür ve eşit bir yaşamı savunuyoruz. Meydanları terk etmiyoruz. Örgütlü mücadelemiz sürüyor. Özgürlük için, yaşam için, hep birlikte!

Mayıs Ayı Dava Gelişmeleri

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Manisa'da polis lojmanında tabanca ile vurulmuş halde bulunan Yeşim Akbaş'ın ölümünün intihar değil cinayet olduğundan bahisle ilgili dosyada komiser yardımcısı Doğan Can Yıldız hakkındaki beraat kararının bozulmasını istedi. Kararın bozulması halinde Yıldız yeniden yargılanacak.

Mattia Ahmet Minguzzi’nin ölümüne yol açan 10.3 santimetre uzunluğundaki bıçak hakkında "suç aleti olmadığı" yönünde karar verildi.

Diyarbakır’da Seda E. boşanma aşamasında olduğu H. E. hakkında uzaklaştırma kararı talebi sonucunda H. E., Seda’nın kızıyla yaşaması için tahsis edilen evde ev hapsi kararı verildi. Seda, bunun üzerine ailesiyle yaşamaya başladı. 

Av. Gülbahar Yılmaz ve eşi Av. Ömer Çakırgöz kadınların evlilik sonrası nüfus kaydının eşinin hanesine taşınmasına dair uygulamayı Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı.

Burdur’da eskiden evli olduğu Tarık Yılmaz tarafından öldürülen Özlem Şımarık’ın dosyasında faile ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verildi.

Dini nikahla birlikte olduğu Ömer Teker tarafından bıçaklanarak öldürülen Huriye Özkan’ın davasında faile ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verildi.

Aydın’da eskiden evli olduğu Mustafa Yıldırım tarafından öldürülen Sibel Ayğan’ın dosyasında faile indirim uygulanmadan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verildi.

Edirne'de boşandığı polis memuru Sevda Kuş'u, tabancayla vurarak öldüren komiser Ali Yılmaz, 'kasten öldürme' suçundan yargılandığı davada, indirimsiz ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı.

Bornova'da evinin banyosunda havlupana asılı halde ölü bulunan 33 yaşındaki Duygu Bölükbaş'ın ölümüne ilişkin görülen davada, İzmir Ağır Ceza Mahkemesi sanık E. T. ve halası S. T. hakkında delil yetersizliği nedeniyle beraat kararı verdi.

Mayıs ayında kadınlar ile ilgili neler oldu?

Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, kız çocuklarını okula göndermeyen aileleri bahane göstererek karma eğitimi hedef aldı ve yalnızca kız ya da yalnızca erkek öğrenciler için okullar açılabileceğini söyledi. 

Boğaziçin Üniversitesi’nde bulunan İslami Araştırma Kulübü’nün çocuk istismarını ve kadına şiddeti meşrulaştıran Nureddin Yıldız için düzenlediği etkinlik öğrenciler tarafından protesto edildi. Protestoların ardından 97 kişi gözaltına alındı. 

Konya’da Ahmet Hazım Uluşahin İmam Hatip Ortaokulu müdürü H.A.’nın 10 yaşındaki E.A. isimli kız çocuğunun başı açık olduğu bahanesiyle okul kaydını yapmadığı ortaya çıktı. Çocuğun ailesi ve Eğitim-İş Sendikası müdür hakkında suç duyurusunda bulundu. 

Cinsel Şiddet Artıyor, Cezasızlık Failleri Koruyor

İstanbul’da bir ortaokulda 15 öğrencisini istismar eden okul müdürü Yektacan Özçift hakkında "zincirleme şekilde çocuğa karşı cinsel taciz", "zincirleme şekilde çocuğa karşı cinsel istismar" ve "müstehcenlik" suçlarından 219 yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı.

Çam ve Sakura Şehir Hastanesi’nde yoğun bakımda tedavi gören 9 yaşındaki zihinsel engelli çocuğun istismara uğradığı ortaya çıktı. Olayla ilgili temizlik personeli, sağlık çalışanları ve aile bireylerinin bulunduğu 26 kişi hakkında soruşturma başlatıldı.

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi’nde Özel Eğitim Öğretmenliği bölümü öğrencisi olan Mehmet İlyas Demir’in bir kadına cinsel şiddet uyguladığı ortaya çıktı. Üniversitede yürüyüş düzenleyen kadınlar failin üniversiteden uzaklaştırılmasını talep ettiler. 

Şüpheli kadın ölümleri derhal aydınlatılmalıdır

Bir süredir raporlarımızda da açıkladığımız gibi intihar, kaza veya doğal ölüm gibi gösterilen şüpheli kadın ölümleri ve şüpheli bir şekilde ölü bulunan kadın sayısında pandemi süreciyle birlikte çok ciddi bir artış yaşanmaktadır. Şüpheli kadın ölümleri, maalesef kadın cinayetlerinden daha da zorlu olabilmektedir. Kadınların öldürülüp öldürülmediği, gerçekten kaza ile mi öldükleri, kadınların toplumsal cinsiyet temelli öldürülüp öldürülmediği (kadın cinayeti olup olmadığı), intihar edip etmedikleri veya intihara sürüklenip sürüklenmediklerinin açığa çıkarılması gerekmektedir. 

Bilecik’te 59 yaşındaki Emriye Turan evinin balkonundan düşerek öldü.

İstanbul’da 19 yaşındaki Deniz Karakaya, birlikte olduğu Hayrettin K.’nın evinde ölü bulundu. Hayrettin K.’nın polisi arayıp “Kız arkadaşım uyuşturucu kullandı, ex oldu evin anahtarını doğalgaz kutusunun üzerine bırakıyorum ben çıkıyorum.” dedikten sonra kaçtığı öğrenildi. Yapılan incelemede evde kurşun izi ve kana rastlandığı belirlendi. Şüphelinin 11 ayrı suç kaydı olduğu öğrenildi. 

Ordu’da 20 yaşındaki 1 çocuk annesi Arzu Ay şüpheli bir şekilde ölü bulundu. Evli olduğu Cihan Ay, Arzu Ay’a fiziksel ve psikolojik şiddet uyguladığı için “eşe karşı eziyet” suçundan tutuklandı.

Van’da 50 yaşındaki 10 çocuk annesi Dilber Artuç, evinde şüpheli bir şekilde ölü olarak bulundu.  

Mayıs ayında öldürülen 21  kadının yaşam mücadelesi hikayeleri

Yozgat’ta 60 yaşındaki Kudret Polat, kızının evli olduğu Yıldıray Okhan tarafından bıçaklanarak öldürüldü. Fail tutuklandı.

İzmir’de 20 yaşındaki Aysun Candan, eskiden birlikte olduğu iddia edilen erkek H.A. tarafından ateşli silahla vurularak öldürüldü. H.A. tutuklanırken, yanında bulunan Ş.A.A. serbest bırakıldı.

Ankara’da 21 yaşındaki Hatice Çınar, saplantılı komşusu Murat Açıkgöz tarafından ateşli silahla vurularak öldürüldü. Fail, Hatice’yi öldürdükten bir gün sonra intihar etti.

İstanbul’da 34 yaşındaki Bahar Aksu, eskiden evli olduğu Rüsten Elibol ve beraberindeki 3 kişi tarafından kaçırılmaya çalışıldı. Olay sırasında fail Bahar Aksu’yu ateşli silahla vurarak öldürdü. Bahar faili daha önce “tehdit” ve “kasten yaralama” nedeniyle şikayet etmişti ve önleyici tedbir kararları alınmıştı. Failler tutuklandı. 

Adana’da 54 yaşındaki Neriman Onur eskiden evli olduğu Mehmet Ali Nayki tarafından ateşli silahla vurularak öldürüldü. Fail kaçmaya çalıştı ancak yakalanarak tutuklandı.

Ankara’da 65 yaşındaki Adalet Mallı, evli olduğu Zekai Mallı tarafından ateşli silahla öldürüldü. Fail olayın ardından intihar etti. 

Giresun’da 26 yaşındaki Rana Çavuş ve 30 yaşındaki Yonca Çavuş çalıştıkları okuldaki eski hükümlü olan Abdullah Turan tarafından ateşli silahla vurularak öldürüldü. Fail tutuklandı.

Osmaniye’de 20 yaşındaki bir çocuk annesi Fatma Yılmaz evli olduğu Serkan Yılmaz tarafından bıçaklanarak öldürüldü. Fail tutuklandı.

Kütahya’da bir yıldır kayıp olan 19 yaşındaki Nagihan Uyğur’un dayısı Yaşar T. tarafından öldürüldüğü ortaya çıktı. Nagihan’ın cesedi, failin evinin yakınındaki bir kuyuda, üstüne beton dökülmüş bir şekilde bulundu.  Aynı zamanda Nagihan’ın öldürülmeden önce fail ile aynı evde yaşadığı ve fail tarafından cinsel istismara uğradığı öğrenildi.

Osmaniye’de 40 yaşındaki Nura Zemzem, 21 yaşındaki oğlu Ali M. tarafından darp edildi ve boğularak öldürüldü.

Çanakkale’de yaşayan 25 yaşındaki Zeynep Zan, boşanma aşamasında olduğu Uğur Zan tarafından sokak ortasında ateşli silahla başından vurularak öldürüldü.

Tokat’ta 34 yaşındaki Safiye D., akrabası Serkan D. tarafından ateşli silahla vurularak öldürüldü. Evli olduğu Emrah D. ise olay sırasında yaralandı.

Adana’da 23 yaşındaki Şevval Çiftçi, birlikte olduğu Engin Yüce tarafından 10 defa bıçaklanarak öldürüldü. Daha sonra fail yüksekten atlayarak intihar etti.

Kahramanmaraş’ta 42 yaşındaki Eser Karaca, çalıştığı hastanede eskiden evli olduğu Atilla Ayıntaplı tarafından pompalı tüfekle vurularak öldürüldü. Eser’in fail hakkında daha önce 3 kez uzaklaştırma kararı aldığı, öldürülmeden önceki gün ise 4’üncü uzaklaştırma kararı için başvuru yaptığı öğrenildi.

Balıkesir’de 23 yaşındaki Dilruba Elif Çetin, birlikte olduğu Burak İnci tarafından bıçaklanarak öldürüldü. Fail tutuklandı. Dilruba’nın fail hakkında daha önce uzaklaştırma kararı aldırdığı öğrenildi.

Adana’da 48 yaşındaki 3 çocuk annesi Esengül Kaya, eskiden evli olduğu Recep Çürük tarafından barışma teklifini redetmesi bahanesi ile işyerinde başından vurularak öldürüldü. Fiziksel ve psikolojik şiddet sebebiyle boşandıkları, boşanma kararından sonra da failin tehditleri devam ettiği için Esengül’ün fail hakkında uzaklaştırma kararı aldırdığı öğrenildi. 

Konya’da 41 yaşındaki Nurhan Öner, evli olduğu İzzet Öner tarafından koltuk takımı istemesi bahanesi ile bıçaklanarak öldürüldü. 

Balıkesir’de 59 yaşındaki Gülseren Kurtman, ev sahibi İrfan Çakar tarafından evden çıkmadığı ve gürültü yapması bahanesiyle kafasına balta ile vurularak öldürüldü.

Iğdır’da Mehmet Çakmakçı, yengeleri 59 yaşındaki Hatun Çakmakçı’yı ve 52 yaşındaki Elmas Çakmakçı’yı kendinden farklı görüşte olmaları sebebiyle ateşli silahla evlerinde öldürdü. 

*Raporumuz: Her ay basına yansıyan kadına yönelik şiddet haberlerinde davalar, yeni yaşanan olaylar ve kadın hareketine dair ayrıntılar yer almaktadır. Bizler, basına yansıyan haberleri ve doğrudan bize gelen başvuruları derleyerek bir sayıya ulaşıp, bu çerçevede raporumuzu hazırlıyoruz. Kadın Cinayeti raporumuzu Femicide kavramına göre ele alıyor, bir araya getiriyor ve değerlendiriyoruz. Yani Femicide kavramına göre; “embriyodan cenine, bebekten çocuğa, erişkinden yaşlıya kadar tüm kadın cinsiyetteki bireylerin sadece cinsiyetlerinden dolayı ya da toplumsal cinsiyet kimliği algısına aykırı eylemleri bahane edilerek, bir erkek tarafından öldürülmesi ya da intihara zorlanmasıdır. Femisidler salt kadın cinsiyetteki insanların öldürüldüğü cinayetler olarak algılanmamalıdır. Nefretle işlenen bu cinayetlerde, saldırıya uğrayan şey kadın kimliğidir.”